Od 1 października 2024 r. rusza program “Aktywny Rodzic”, wprowadzający nowe świadczenia pieniężne dla rodzin.
Program ma ułatwić rodzicom pogodzenie zadań związanych z rodzicielstwemi aktywizacją zawodową.
Wnioski o świadczenia można składać do ZUS od 1 października 2024 r.
RODZAJE ŚWIADCZEŃ:
Program obejmuje świadczenia:
- aktywni rodzice w pracy – nowe świadczenie,
- aktywnie w żłobku – zastąpi dofinansowanie do żłobka,
- aktywnie w domu – zastąpi rodzinny kapitał opiekuńczy.
Świadczenia z programu Aktywny Rodzic przysługują bez względu na dochód rodziny i nie podlegają egzekucji administracyjnej i komorniczej. Od świadczeń nie pobiera się zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składek na ubezpieczenia społeczne ani składek na ubezpieczenie zdrowotne.
- Wybór jednego z trzech powyższych świadczeń zależny będzie od decyzji rodzica przy założeniu, że na to samo dziecko, za dany miesiąc może być wypłacone tylko jedno ze świadczeń.
- Rodzic będzie miał także możliwość wielokrotnej zmiany świadczeń, tj. rezygnacji z jednej formy wsparcia i przejścia na drugą, z zastrzeżeniem, że w danym miesiącu na dane dziecko rodzic będzie mógł pobierać tylko jedno z wybranych przez siebie świadczeń.
DLA KOGO:
Świadczenia z programu Aktywny Rodzic przysługują zamieszkałym w Polsce:
- obywatelom polskim,
- obywatelom UE/EFTA oraz Wielkiej Brytanii
- pozostałym cudzoziemcom, o ile spełniają warunek legalnego pobytu w Polsce na podstawie karty pobytu z dostępem do rynku pracy albo na podstawie innego dokumentu potwierdzającego legalny pobyt i dostęp do rynku pracy.
Ważne!
- Świadczenia aktywni rodzice w pracy i aktywnie w domu nie przysługują obywatelom Ukrainy którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi.
- Świadczenie aktywnie w żłobku przysługuje obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi, jeżeli przebywali legalnie w Polsce jako osoby ze statusem „UKR” nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni. Dotyczy to również dziecka obywatela Ukrainy, które ma status „UKR”.
ŚWIADCZENIE AKTYWNI RODZICE W PRACY:
Świadczenie to przysługuje aktywnym zawodowo rodzicom lub opiekunom na dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca. Świadczenie nie przysługuje na dziecko, które uczęszcza do przedszkola, żłobka, klubu dziecięcego lub jest pod opieką dziennego opiekuna.
Wniosek o świadczenie może złożyć:
- rodzic dziecka (matka albo ojciec),
- opiekun faktyczny,
- rodzic zastępczy
- osoba prowadząca rodzinny dom dziecka.
ŚWIADCZENIE AKTYWNIE W ŻŁOBKU:
Świadczenie to przysługuje na dofinansowanie kosztów objęcia dziecka opieką w żłobku, klubie dziecięcym albo sprawowaną przez dziennego opiekuna. Dotyczy dzieci, które uczęszczają do żłobka, klubu dziecięcego (znajdującego się w rejestrze żłobków i klubów dziecięcych) lub są objęte opieką opiekuna dziennego (znajdującego się w wykazie opiekunów dziennych).
Świadczenie przysługuje do końca roku szkolnego, w którym dziecko skończy 3 lata,a gdy niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym – do końca roku szkolnego, w którym skończy 4 lata.
Wniosek o świadczenie może złożyć:
- rodzic dziecka (matka albo ojciec),
- opiekun faktyczny,
- opiekun prawny,
- osoba sprawująca nad dzieckiem pieczę bieżącą,
- osoba pełniąca funkcję rodziny zastępczej
- osoba prowadząca rodzinny dom dziecka,
- dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,
- opiekun tymczasowy – dotyczy to obywateli Ukrainy, którzy mogą uzyskać prawo do tego świadczenia na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy.
ŚWIADCZENIE AKTYWNIE W DOMU:
- Świadczenie to przysługuje na każde dziecko w rodzinie, które skończyło 12 miesięcy, do ukończenia przez nie 35. miesiąca życia.
- Wniosek o świadczenie może złożyć rodzic dziecka (matka albo ojciec) oraz opiekun faktyczny.
- Ważne! Świadczenie aktywnie w domu zastąpi rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO).
WYSOKOŚĆ ŚWIDCZEŃ:
Świadczenie aktywni rodzice w pracy przysługuje w wysokości:
- 1500 zł miesięcznie na dziecko,
- 1900 zł miesięcznie – jeżeli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami:
- konieczności stałej lub długotrwałej opieki albo pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz
- konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Świadczenie aktywnie w żłobku przysługuje w wysokości:
- 1500 złotych miesięcznie,
- 1900 złotych miesięcznie, jeżeli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami:
- konieczności stałej lub długotrwałej opieki albo pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz
- konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji
– nie więcej jednak niż wysokość opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.
Świadczenie aktywnie w domu
– przysługuje w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko, niezależnie od tego, czy dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności.
WNIOSEK O ŚWIDCZENIE AKTYWNY RODZIC:
Wnioski można będzie składać tylko elektronicznie od 1 października 2024 r. Wniosek złożony w formie papierowej ZUS pozostawi bez rozpatrzenia.